1987 – 2015
MİLLETVEKİLİ SEÇİM SONUÇLARINA BAKARAK
24 HAZİRAN SEÇİM
SONUÇLARININ FARKLI BİR ANALİZİ
Refah Partisi,
Fazilet Partisi, AKP ve MHP oyları, 1987 – 2015 yıllarında yapılan seçimlerinde
iki farklı dönemin altını çiziyorlar: AKP öncesi dönem ile AKP’li dönem: Refah veya
Fazilet Partilerin oyları ile MHP oyları üst üste toplandığında ortalama
sonuç: % 21.5. AKP oyları ile MHP oyları ise
ortalama % % 56.8.
Aynı yıllarda
2002 öncesi Merkez Sağ ortalaması: % 42.3. İki binli yıllarda bu oy süratle
erimiş. Son üç seçimde (2011, 2015/I ve 2015/II) Merkez Sağ (DP) oylarıortalama
% 0.3.
Buradan çıkan net
iki sonuç:MHP iyi kötü oylarını korurken,
Bayar’ın kurduğu partinin mirasçılarının (ANAP-DYP) oyları ise olduğu gibi AKP’ye gitmiş ve bu
parti içinde erimiştir.
1987 yılında % 55 olan Özal artı Demirel oyları bu
kadar kısa bir süre içinde nasıl YOK oldu; Merkez Sağ ilkelerine inanan, Cumhuriyetçi
ve Demokrat olan insanlar (ve onların çocukları) kendilerini AKP gibi tüm
kadroları ATATÜRK’ün kurduğu Cumhuriyet’i beğenmeyen bir siyasi parti içinde
mutlu hissedebilirler, ben anlayamıyor ve yorumlayamıyorum.
Aşırı Sağ oyları
toplumun % 56.8’ini temsil ederken ve HDP, % 10 barajına takılmadan % 10 – 11
seviyesini korurken, Merkez Sol’da neler olmuş?
Merkez Sol
oyları 2002 öncesi ortalama % 29 iken, 2002 – 20015 seçimlerinde ortalama % 23’tekalmış.
Bu ortalama, son 2018 seçim sonuçları ile tamamen uyumlu.
Bu bilgileri göz
önünde bulundurarak 24 Haziran seçim sonuçlarına bakınca gördüklerim:
Önce İYİ
Parti’nin % 10 oyunu nasıl değerlendirelim, sorusu. Bu oy, MHP’nin altında
kalmıştır, AKP’nin % 7, CHP’nin % 2 ve MHP’nin % 1 oy kayıplarından oluşmuş
gibi. MHP’den de en az AKP’den gelmiş gibi gözüken % 7 oy gibi bir oy alarak, %
16 olsa idi ki, o takdirde MHP % 5’e düşecekti, “İYİ Parti başarılı olmuştur”
denebilirdi. MHP’den daha az oy alabilmiş ve ısrarla Cumhurbaşkanı olacağını
söyleyerek bir kampanya sürdüren Genel Başkanları da % 7.3’de kalınca ben “İYİ
Parti başarılı oldu” diyemiyor ve bu partinin önümüzdeki aylarda ciddi
sarsıntılar geçireceğini düşünüyorum. Ayrıca Bayan Akşener’in Genel Başkanlığı
da tartışılacaktır.
24 Haziran
seçiminin daha önemli bölümü T. C. Devlet yapısını değiştirecek Cumhurbaşkanı
seçimi idi. Seçimin ikinci tura kalması bekleniyordu. Tahminler ilk tur
sonucunda % 51’in çıkmayacağı yönünde idi.
Öyle olmadı ve
16 Nisan 2017 Referandumunda yeni sistem % 51.6 ile kabul edilmiş iken 24
Haziran’da 26.3 milyon oy alan (% 52.6) Erdoğan Cumhurbaşkanı seçildi.
Diğer
adaylararasında Muharrem İnce, 15.3 milyon oy (% 30.6) alarak CHP’nin oyunun
çok üstünde bir sonuca ulaştı.
Kampanyanın
başından beri Cumhurbaşkanı olacağını açıklayan Bn. Akşener % 7.3’de kalarak
hem Bahçeli’ye karşı ağır bir kişisel yenilgi aldı hem de kendi hedefinin çok
altında kaldı.
Demirtaş’ın %
8.4 oyu sürpriz olmadı.
Karamollaoğlu, partisinin
bugüne kadar aldığı % 2-3 oyun dahi altında kaldı.
100 bin imza ile
aday olan Perinçek’in oyu 99 bin !
Bu seçimin sonunda CHP, fırtınalı açık denizde
dümeni bozulmuş bir gemiye benziyor.
***
YORUM, ELEŞTİRİ VE KATKILAR:
Merhaba,
İletinizi inceledim. Yeterli olmuş cevabı nı beklediğinizi biliyorum. Metin çerçevesinde ele aldığımızda yeterli diyebiliriz. Ama sorunlarımıza çözüm için yeterlimi sorusunun cevabı hayır dır.
Çünkü bakış açısı içinde ve dışında olayın değerlendirmesi farklıdır ve farklı sonuçlara götürür.
Sn. Demirer dışında sanırım hepimiz 1946 dan sonra doğduk dolayısı ile liberal-kapitalist sistem içinde yaşadık bilgi ve yargılarımızın zemini bu sistem.
Sn.Demirer'in T.C. Devlet Sistemi ile ilgili bilgi ve tutumlarını bilmiyorum.Ben ancak kendimden ve yaşdaşlarımdan yola çıkarak öngörüde bulunabilirim
M.Kemal' i anlamadan kurduğu sistemi anlamamız mümkün değil ,ayrıca bize sistem bilinci verilmedi TC Devlet sistemininde nasıl çalıştığı öğretilmedi.Bu durumda iki sistem(1923 ve 1946 sistemleri) arasındaki farkları nasıl bilebilir ve karar verebiliriz.?
Dilimize pelesenk olmuş ezberlediğimiz cümle ve fikirleri sorgulamadan ve onları aşacak niyet ve çaba olmadan öğrenebileceğimizi de düşünmüyorum.
Konu matruşka gibi çok katmanlı olduğundan burada yazışmanın yararlı olmayacağını düşünüyorum.
saygılarımla esenlikler dilerim.
müge gülses
535 861 43 47
***
1987
YILINDA % 55[1]
OLAN MERKEZ SAĞ 0YLAR YOK OLURKEN MERKEZ SOL OYLAR SABİT VE ÖNEMSİZLEŞTİ
(OYLAR
YÜZDE OLARAK)
MERKEZ SAĞ AŞIRI SAĞ MERKEZ SOL
Yıllar
|
ANAP
|
G. BŞK.
|
DYP
|
G.BŞK.
|
TOPLAM
|
REFAH/Fazilet
AKP
|
G. BŞK .
|
MHP
|
G. BŞK.
|
TOPLAM
|
SHP, CHP, DSP
|
1987
|
36
|
Özal
|
19
|
Demirel
|
55
|
7
|
Erbakan
|
2[2]
|
9
|
32[3]
|
|
1991
|
24
|
Yılmaz
|
27
|
Demirel
|
51
|
16
|
Erbakan
|
YOK[4]
|
Türkeş
|
16
|
30[5]
|
1995
|
19
|
Yılmaz
|
19
|
Çiller
|
38
|
21
|
Erbakan
|
8
|
Türkeş
|
29
|
24[6]
|
1999
|
13
|
Yılmaz
|
12
|
Çiller
|
25
|
15
|
Kutan[7]
|
17
|
Bahçeli
|
32
|
30[8]
|
2002
|
5
|
Yılmaz
|
9
|
Çiller
|
14
|
34
|
Gül[9]
|
8
|
Bahçeli
|
42
|
20[10]
|
2007
|
Yok
|
Yok
|
5
|
Ağar
|
5
|
46
|
Erdoğan
|
14
|
Bahçeli
|
60
|
CHP, 20
|
2011
|
Yok
|
Yok
|
0.65
|
Zeybek
|
0.65
|
50
|
Erdoğan
|
13
|
Bahçeli
|
63
|
CHP, 26
|
2015/I
|
Yok
|
Yok
|
0.16
|
Ünsal
|
0.16
|
41
|
Davutoğlu
|
16
|
Bahçeli
|
57
|
CHP, 25
|
2015/II
|
Yok
|
Yok
|
0.14
|
Ünsal
|
0.14
|
50
|
Davutoğlu
|
12
|
Bahçeli
|
62
|
CHP, 25
|
2018
|
Yok
|
Yok
|
10
|
Akşener[11]
|
10
|
43
|
Erdoğan
|
11
|
Bahçeli
|
54
|
CHP, 23
|
Merkez Sağ
1 – Mesut Yılmaz
1991 yılında ANAP Genel Başkanı oldu. ANAP’ın oyları 1991 seçimleriyle erimeye
başladı. ANAP, 2007 seçimlerine katılmadı. Oyu SIFIRLANMIŞ oldu.
2 – ANAP, 2009
yılında Kongre kararı ile Demokrat Parti’ye katıldı ve YOK oldu.
3 – Bn. Çiller,
1993 yılında DYP Genel Başkanı ve Başbakan oldu. DYP oyları erimeye başladı.
4 – Merkez Sağ
oylarının çöküş süreci:
·
Bn. Çiller, Demirel’in % 27 oyunu, Mesut Yılmaz
ise Özal’ın % 36 oyunu 2002 yılında birlikte toplam % 14’e,
·
Namık
Kemal Zeybek, DP’nin % 5 oyunu 2011 yılında % 0.65’e,
·
Gültekin
Ünsal ise DP’nin % 0.65 oyunu 2015 yılında % 0.14’e indirmişler.
·
Uysal
2018’de DP’yi seçime taşımamış, oyu SIFIRLAMIŞTIR.
YORUM: 1987 –
2011 yılları arasındaki 24 yılda Merkez Sağ’ın % 55 oranında oyu erimiştir.
Yılda ortalama % 2.3 oy kaybı.
Merkez Sol
1 – 1987 yılında
% 32, 24 yıllık dönem aritmetik ortalaması: % 25.5; 2018 % 23!
Aşırı Sağ
1 – AKP öncesi 4
seçim ortalaması % 21.5
2 – AKP ile
birlikte ortalama: % 56.8
[1] Menderes’in 3 seçim – 1950,
1954, 1957 – ortalaması
[2] 1987 seçimlerine katılan
partinin adı MÇP.
[3] Ecevit, DSP (%8) ve Erdal İnönü
SHP (% 24) Genel Başkanı
[4] MHP seçmeni bu seçimde Refah
Partisine oy kullandı. MHP veya MÇP seçime katılmadı.
[5] SHP % 20, DSP % 10
[6] SHP yerine CHP (% 10), Deniz
Baykal CHP Genel Başkanı. DSP % 14
[7] Refah Partisi kapandı. Yerine
Fazilet Partisi kuruldu. Genel Başkan, Recai Kutan
[8] DSP % 22, CHP % 8
[9] AKP kuruldu. İlk Genel Başkan
Abdullah Gül, 2003’deRecep T. Erdoğan.
[10] CHP % 19, DSP % 1
[11] Merkez Sağ Parti DP seçime
katılmadı. Genel Başkanlık mevkiindeki kişi İYİ Parti’den milletvekili oldu.
YORUM, ELEŞTİRİ VE KATKILAR:
Merhaba,
İletinizi inceledim. Yeterli olmuş cevabı nı beklediğinizi biliyorum. Metin çerçevesinde ele aldığımızda yeterli diyebiliriz. Ama sorunlarımıza çözüm için yeterlimi sorusunun cevabı hayır dır.
Çünkü bakış açısı içinde ve dışında olayın değerlendirmesi farklıdır ve farklı sonuçlara götürür.
Sn. Demirer dışında sanırım hepimiz 1946 dan sonra doğduk dolayısı ile liberal-kapitalist sistem içinde yaşadık bilgi ve yargılarımızın zemini bu sistem.
Sn.Demirer'in T.C. Devlet Sistemi ile ilgili bilgi ve tutumlarını bilmiyorum.Ben ancak kendimden ve yaşdaşlarımdan yola çıkarak öngörüde bulunabilirim
M.Kemal' i anlamadan kurduğu sistemi anlamamız mümkün değil ,ayrıca bize sistem bilinci verilmedi TC Devlet sistemininde nasıl çalıştığı öğretilmedi.Bu durumda iki sistem(1923 ve 1946 sistemleri) arasındaki farkları nasıl bilebilir ve karar verebiliriz.?
Dilimize pelesenk olmuş ezberlediğimiz cümle ve fikirleri sorgulamadan ve onları aşacak niyet ve çaba olmadan öğrenebileceğimizi de düşünmüyorum.
Konu matruşka gibi çok katmanlı olduğundan burada yazışmanın yararlı olmayacağını düşünüyorum.
saygılarımla esenlikler dilerim.
müge gülses
535 861 43 47
***
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder